Ik geef de hoop niet op

Maandag zijn we weer verder gegaan, met een groepsbijeenkomst in de bibliotheek, onder leiding van Willem van Vliet. Kernwoorden waren natuurlijk weer "waarnemen" en "gebeurtenis".

Wat opvalt is het hoge vaagheidsgehalte, waarbij ik het gevoel krijg dat dat door de "leiding" zo gestuurd wordt. Vooral niet zeggen wat de bedoeling is. Laat een vaag begrip of idee vallen en kijk hoe daarop gereageerd wordt. Het is een concept dat niet echt economisch is: je investeert heel veel (te veel?) tijd in te weinig voortgang. (Ook een groot bezwaar bij de vorige Waterwolf; zie de eerste post hieronder: "Start".) In de dagelijkse praktijk is dat geen pluspunt.

Verder is er die ochtend gerecapituleerd wat er door iedereen gedaan is. En 's middags ben ik weer op winkeltjesjacht gegaan. Hayat is met me meegegaan. Ik dacht, dat zal toch schelen; dat zal het ijs toch wel breken...! Maar nee, vandaag alleen maar teleurstellende resultaten. Niemand van de drie winkels die we bezocht hebben wilde meedoen. De Iraniër en de Turk in de Lange Groenendaal niet, en ook de Marokkaanse supermarkt op de hoek van de Raam en de Vlamingstraat was negatief. Allemaal hadden ze zo'n beetje het idee dat een onderzoekje naar hun klandizie juist stigmatiserend is, en verschillen benadrukt, in plaats van ze oplost. Ja, ik begrijp het wel; ik zou prezies zo reageren, denk ik.
Kortom: er was vandaag niets te zien. Wat op zich ook een goede waarneming is.

Toch zou ik het jammer vinden om het idee te laten varen. Ik zal moeten overgaan op een andere strategie. Het beste is om gewoon klant in die winkels te worden en dan - terwijl ik een boodchap doe - observeren (je zou ook kunnen zeggen: "waarnemen"), wat er zoal voor interacties zijn. De eerste vragen kan ik dan aan mezelf stellen. Het maken van foto's schiet er dan wel bij in.

De volgende bijeenkomst is bij de Mallemolen, want we moeten dan gaan waarnemen buiten het vertrouwde gebied. Verzamelen bij de Praxis!!!

El Hassouni, het Olijven Plaza en een leermoment

Gister was het zo ver. Ik heb de eerste winkeltjes bezocht, met als doel toestemming te krijgen om af en toe wat mensen in hun winkeltjes te ondervragen.

El Hassouni
Mijn eerste gang was naar de supermarkt El Hassouni in de Wilhelminastraat 27. Daar heb ik uitgelegd dat we met een project bezig zijn om verschillende Goudse bevolkingsgroepen (met name moslim-Gouwenaars en niet-moslim-Gouwenaars) bij elkaar te brengen. En dat we ervoor gekozen hebben uit te gaan van winkels die gerund worden door moslims, omdat juist daar de beide bevolkingsgroepen elkaar tegenkomen.
De heer El Hassouni was direct bereid om daaraan mee te werken; hij stond erg postief tegenover het idee. Het eerste contact was gelegd...!

De heer El Hassouni in zijn zaak


Olijven Plaza
Vol optimisme ging ik vervolgens naar het Olijven Plaza in de Korte Groenendaal 8.  Hier ontspon zich een interessante discussie. De jonge verkoper (niet de eigenaar) beargumenteerde dat op deze manier toch weer onderscheid gemaakt wordt tussen moslims en niet-moslims, terwijl dat onderscheid helemaal niet gemaakt moet worden. Hij stond er ook op dat het Olijven Plaza niet het label moslimwinkel zou krijgen. Zijn (ik zeg toch maar "zijn", ook al is hij niet de eigenaar) winkel is voor iedereen, en iedereen stapt naar binnen voor wat er in de winkel verkocht wordt, niet omdat er toevallig een moslim achter de toonbank staat.
 Kijk, en dat is nou precies waar ik heen wil. Hij voelt zich door mij aangesproken op het feit dat hij moslim is. En daar maakt hij terecht bezwaar tegen. Hij heeft een winkel waar de mensen hun boodschappen doen. Niet meer, niet minder.
Wat ik niet helemaal duidelijk kon maken was, dat mijn uitgangspunt precies hetzelfde is als het zijne.

Leermoment
Het bezoek aan het Olijven Plaza was een duidelijk leermoment. Met welke ogen kijk je tegen de problematiek aan (er even vanuitgaand dat we van een problematiek mogen spreken: de woorden die je gebruikt zijn vaak al zó beladen...). In het ene geval wordt meteen positief gereageerd: alles wat ondernomen wordt om de boel bij elkaar te brengen is goed. In het tweede geval is er veel reserve: alles wat je doet om de boel bij elkaar te brengen laat zien dat je uitgaat van verkeerde ideeën en uitgangspunten.
Ik denk ook dat hier een generatieverschil meespeelt. De jongere generatie moslims (Olijven Plaza) staat veel zelfverzekerder in de maatschappij en is het zat om aangesproken te worden op hun identiteit. Ze zijn immers Nederlanders.

Gebeurt er nog wat in Gouda?

Hè hè, we zijn van start! Onder te titel "Gebeurt er nog wat in Gouda" is het waterwolfproject de scheepshelling afgegleden. Het heeft wel lang geduurd voordat het schip vaarklaar was. Op 19 en 20 april waren de eerste inleidende dagen. Het gaat te ver om deze twee dagen hier samen te vatten, temeer daar er vaak een soort taalgebruik, jargon, gebezigd wordt, dat niet altijd even toegankelijk is. Enkele citaten: "We hebben een heldere visie op wat we gaan doen: media maken op een niet-journalistieke manier"; of deze: "Het werktraject van nu tot het najaar: opstart van een soort relatieproces, resulterend in dingen maken in onze organisatie".

Fasen
In het genoemde werktraject worden een vijftal fasen onderscheiden:

1. Waarnemen:  werken we vanuit de instelling, of vanuit het publiek? Tussen instelling en publiek ligt de waarneming van wat  er gebeurt, of wat er niet gebeurt
2. Selecteren: er is van alles waargenomen. Waar gaan we iets mee doen? Wanneer is voor ons iets interessant om mee verder te gaan?
3. Verbinden met het verleden. De selectie uit (2) moeten we verbinden met het verleden
4. Nieuwe verhalen. Kan de selectie uit (2) leiden tot nieuwe verhalen? Komt daaruit iets van een toekomstvisie?
5. "Media". De uitkomsten van het werktraject worden neergelegd in iets dat valt onder de noemer "media". Dat kan van alles zijn: een krantje, een feest, iets digitaals.

Vanaf punt 5 kunnen we weer terugkoppelen naar punt 1.
Het thema en uitgangspunt is HOOP, dingen die in principe zouden kunnen.

Een en ander is behandeld/duidelijk gemaakt/geadstrueerd in een aantal lezingen van Tabo Goudswaard, Det de Beus en Joost van der Net. De teksten en/of samenvattingen daarvan zullen te lezen zijn op de site www.waterwolflab.nl, die gepresenteerd is door Willem van Vliet. Dat wordt het centrale punt waarop de informatie en de vorderingen te zien zullen zijn. Ik zal op die site een link naar deze blog maken, zodat men op deze manier op de hoogte kan blijven van mijn deelproject.

Gescheiden wegen
Vanaf dit punt scheidt mijn weg zich af van de andere wegen. Op dag één zijn er groepen ingedeeld, die elk hun eigen weg inslaan. Het spreekt vanzelf dat ik alleen op de hoogte ben van wat er in mijn/onze groep gebeurt. Onze groep bestaat (naast mij) uit Carina Blokzijl (museumgoudA), Hayat Ahassad (OB Gouda) en Carolyt Koops (OB Gouda). Janine Nolen (Groenehartarchieven locatie Alphen aan den Rijn) deed hier aanvankelijk nog aan mee, maar haar rol ligt verder niet in het vervolgtraject.

Onze groep staat onder leiding van Carla Mulder (van "Lange Poten"). Ieder van ons moest iets "biografisch" schrijven. Mijn verhaal ging over mijn twee passies: Middeleeuwse handschriften (= boeken die niet gedrukt zijn, maar met de hand geschreven) en Arabische kalligrafie. De eerste passie komt voort uit mijn opleiding en wetenschappelijke bijdragen daaraan. De tweede passie komt voort uit het urgente gevoel dat niet-moslim-Nederlandsers open moeten staan voor moslim-Nederlanders. Mijn adagium: "Integratie moet van twee kanten komen". Ik wordt/werd beschouwd als tolk tussen twee werelden (heden en verleden en oost en west). En hier komt al duidelijk het thema HOOP om de hoek kijken.

Op dag twee werd iedereen van de groep naar een projectonderwerp geleid, dat tamelijk dicht bij hun voorkeuren ligt. Carina gaat de website Goudabruist (http://goudabruist.ning.com) volgen. Wat gaat daar om? Wat houdt de mensen bezig? Hayat legt letterlijk haar oor te luisteren in het nieuwe "leescafé" Zoet en Zalig in de OB Gouda. Eveneens: wat gaat daar om, waar hebben de mensen het over...? Carolyt gaat informele muziekpodia volgen. Aankondigingen van muziekevenementen in Gouda die niet door de officiële media worden aangekondigd, maar via twitter of sms. En ik ga kijken waar de moslim-Nederlanders en niet-moslim-Nederlanders elkaar ontmoeten. Hoe en waar en waarom zij zich mengen. De keuze is gevallen op een aantal winkels van moslim-eigenaren, want dáár komen beide bevolkingsgroepen bij elkaar. Mijn belangrijkste vragen zullen natuurlijk zijn aan de niet-moslim-Nederlanders: Waarom kopen zij juist daar? Wat zijn hun beweegredenen? En mijn HOOP is dat ik voorbij de te verwachten goedbedoelde cultureel verantwoorde antwoorden kan komen, en uiteindelijk de mensen dichter bij elkaar kan brengen. En dat is mijn motto: "Ik wil de boel bij elkaar brengen".